Қаз   Рус

«Бауыр, – деп барсаң бауырға...»

795 қаралды
0
Серік ӘБІКЕН
Суббота, 13 Янв 2018, 11:00

Қабыл Әбілді өлтірмесе адам баласы аярлық ойламас еді

Әлімсақтан адам баласының бауырға жасаған опасыздығын паш ететін аңыздар бар, әуелгісі Қабылдың Әбілді өлтіргені болса, тағы бірі – байғұс Жүсіпті ағаларының құлдыққа сатуы. Қабыл мен Әбілдің хикаяты жиі айтылады, ал Жүсіп жайлы...

Оқи отырыңыз
Қазақтың батыры

Сара бәйбішенің Ибраһим пайғамбарға ұл сыйлаған Ажар анамызды кішкентай Сымайылмен бірге құмға қуып жіберетіні баршаға аян. Сәбиге жасалған бұл қиянатқа шыдамай, Сараның жүрегі жібісін, жер бетінде мейір суалмасын, ағайындар араздаспасын деп Алла тағала бәйбішеге де ұл сыйлайды. Ол баланың есімі Ысқақ еді. Ысқақтың баласы Жақып (Сырайыл) пайғамбардың 12 ұлы болған. Кенжесі Жүсіпті туғанда анасы көз жұмады.

Пайғамбар осы кішкентайын тым қатты жақсы көріп, еркелетеді. Өстіп Жүсіп ержете бастайды. Ақылы кемел перзентке деген әке махаббаты да күшейе түседі. Мұны қызғанған ағалары бозбала Жүсіпті егістікке ертіп әкетіп, құдыққа тастап, көйлегін қанға бояп әкелеріне апарады. «Жүсіпті қасқыр жеп кетті», – дейді олар шімірікпестен. Байғұс әке еңірегенде етегі жасқа толып, басын көтере алмай жатып қалады.

Оқи отырыңыз
Сүйінші сұраңызшы!

Қайғыдан көз нұры семіп, соқыр болады. Жақып та оның ұлдары да Жүсіптің тірі қалғанын білмеп еді. Құдық ішінде зар еңіреген бозбаланың үнін керуеншілер естіп, құтқарып алып, Мысырға апарып, перғауынға сатады. Құл болып келген Жүсіп пайғамбар ақыл-парасатының арқасында осы елдің билеушісіне жағады, пирамидалар еліндегі ең көркем, ықпалыды адамдардың біріне айналады. Ал, бұл кезде Жақыптың әулетінен береке кеткен болатын.

Телім-телім болып Мысырға барады, оларды Жүсіп пайғамбар қарсы алады, кешіреді, аштықтан тентіреп келген бауырларын қолдайды, әкесінің жанарын шырақтай жағады. Жақып пен оның ұлдары Мысырда ғажап өмір сүреді. Ибраһим, Ысқақтың кіндігінен тарағанға жұмақ уақыт сол бір қысқа кезең еді.

120 жыл өмір сүрген Жүсіп пайғамбарға ажал жеткенде,одан кейін де көп жылдар өткенде, Перғауын көңіліне біреулер сенімсіздік уын сепкенде олардың басына қара бұлт үйіріледі. Бұрымдысын сүйреп күң етті, айдарлысын құлағын кесіп құл етті, ханшасы қараға қатын болды, мырзасы иткүркеге жақын болды. Осылайша, Мұса пайғамбар келгенше, оған ерген жұртқа Қызыл теңіз қақ жарылып жол бергенше Жүсіп ұрпағы көп уақыт азап шекті.

Оқи отырыңыз
Қазақтың ділі

Ал, құтылғаннан кейін не болды? Одан кейінгі тарих жақсылық – жалғыздан, жамандық – он бірден тарағанын айқындап берді. Мұса пайғамбардың шапағатымен, Алланың оған деген ықыласымен ел болған, қала салған адамдар сол Мұсаның өзін тыңдамай кетті, пайғамбар күйіктен көз жұмды.

Мысырға баруымызға себепкер болған сендердің бабаларың, сондықтан құл болдық, – деп жұрт Жүсіптің ұрпағын жазғырды?! Одан кейін анасымен құм кешіп, Зәмзәм бұлақтың арқасында аман қалған Сымайылдың өсіп-өркендеп, мемлекеттер құрып, тізеліні бүктіріп келе жатқан балаларына ұрынды, мысырлықтарға қарсы соғыс басталды. Жақыптың ұрпақтары қатты кетті, Мұсаның тілеуімен

Алланың алғысын алған жұрт енді қарғысқа қалып, қағанағы қарық болса да жон теріні тілген қамшыны ұмыта алмай, Перғауынмен жарты мың жыл жауласты. Дәуіттің ұлы Сүлеймен патша ымыраластырғанға дейін екі ел алакөзденіп, қырқысумен болды. Бұл уақытта бауыр мен бауырдың жағаласуы, бауырдың бауырды орға жығуы, оның құдайын менсінбей өз құдайын көтермелеуі,оның моласын жермен-жексен етіп үстіне өз ғибадатханасын салуы сүйекке сіңген әдетке айналып еді. Одан беріде үш мың жыл өтті. Әдет қалмай келеді. Жақып, Жүсіп пайғамбарлардың мына дүниедегі дәм-тұзы түгесілгенімен оларды қорлаған опасыздық жүректерді төңіректеп қалып қойды. Құлдықтың қамытын сыпырып тастағысы келгенді өз бауыры не орға, не торға итереді... Көкейде көр қазып, көңілде көміп тастайды.

Жүсіптің өмірінің соңы неге бақытты болды, ол кешірімшіл еді. Ондай кеңдік екінің біріне бұйырмаған, өйтсе пайғамбар көбейіп кетер еді. Есесіне Қабылдан тараған, Жақып пайғамбардың он бір ұлының пиғылынан нәр алған опасыздық зор құбыжыққа айналды. Жүсіп пен адамзат кешіргенімен, адамның адамға жасаған қылмысының жүзі жылмың, жоны бүкір, тілі жылан, жүрісі митың перзенті – Опасыздық қалып қойды. Адам баласы оны мыңдаған жылдар жеңе алмады.

Сымайыл мен Сырайыл ұрпақтарынан әріректе өмір сүрді делінетін, өз бауыры Сет қылышпен турап, етін Мысырға шашып жіберген Осиристің моласы табылмауы содан... Құдай Осиристен итбасты Анибустай ұл туғаны, сол итбастың жұмаққа аттанған әкесінің сыншысы болуы, жүрегін бөлек, ақыл-парасатын бөлек таразыға тартуы содан... Себеп? Себебі жақсылықтың жады ұзақ, опасыздықтыкі – келте. Жасаған бір жақсылығын ұзақ жыр еткен пенде өз опасыздығын тез ұмытады. Өзінікін ұмытуға әдеттенгеннен кейін өзгенікін де елемейтін болған...

Адам опасыздық көрсе әшкерелейді, күреседі, түп-тамырымен қопарып тастағандай болады, одан кейін ұмытып кетеді де митың тірлікке кіріседі. Тыныштық, рахат, бақуаттылық іздейді. Оларға жету үшін... соғысады. Жеңеді. Тойлайды, өз патшасын сайлайды, құдайын көтермелеп, ғибадатхана салады...

Оқи отырыңыз
Апостроф пен аферист

Тарих шеңбері – осы. Бәріне бір опасыздық себепші. Қабыл Әбілді өлтірмесе адам баласы аярлық ойламас еді, адам баласы аярлық ойламаса Ажар ана нәрестесін құшақтап, құм ішінде аңырамас еді, адалдықтың көз жасын кешпесе он бір ағасы Жүсіпке қастандық жасамас еді, Жүсіп жапа шекпесе ағайын бір-біріне өкпелемес еді, ағайын өкпелемесе бауырлар арасында ұлы соғыс тұтанбас еді, бауырлар арасында соғыс болмаса жер беті жұмақ мекенге айналар еді...

Ал 5 ғасырлық қырқысты уақытша тоқтатқан Сүлеймен патшаныкі – әлсіз нәтиже. Сол уақытша нәтижеге жеткені үшін де Сүлеймен есімі діни кітаптарда айтылған. Ондай әрекетке барушылар аз. Ал бауырын баудай түсіріп, қолының қаны сорғалап отырып тарих бетін жазғандар өте көп. Оларға бауырдың көз жасы мен қаны еш әсер етпейді, өз есімі қалса болғаны. Ал, қылмысын бүркер жазықты қашанда табылады. Жүсіп тарихы соған дәлел...

«Бауыр, –деп барсаң бауырға, бауыры оның көк темір...». Адам бауырының ет болып езіліп тұрған кезі шамалы-ау... 

Фото: magiya.net

Журналист
– Бір ел - екі тіл едік. Енді "Бір ел - екі әліпби" болатын сияқты.
Исповедь молодого сантехника и молодого акима. Часть 1
- ВЛАДИМИР, огромное Вам человеческое спасибо от всей души и чистого сердца, самое главное здоровья и ещё раз здоровья. На таких людях как Вы, города и держатся. Профессионалов как Вы, необходимо ставить руководителями, которые знают проблему из внутри. Ещё раз ОГРОМНОЕ СПАСИБО!!!!!!!
Когда правительство возьмётся за яйца
- Просто шедевральная статья. Особенно в точности описывает функции партий, которые описаны в данной статье. Изречения которые должны быть прочитаны и приняты во внимание. Самое главное чтобы данный ежедневник был прочитан и принят во внимание. (Про выражение где фигурирует Троцкий просто ШЕДЕВРАЛЬНО и в точку)...
Отчего после публикаций Ratel.kz нервничают в ТОО "AB Energo"
- Сергей, ОГРОМНОЕ Вам спасибо за новое расследование. Всегда держите в напряжение. Ожидаем продолжение... (Интересно, что скажет ещё на это и ГУ "Аппарат акима Абайского района Карагандинской области)
Премьер Смаилов как аманат Назарбаева
- Спасибо большое , здоровье и удачи Вам и Вашим близким, то что Вы творите лучше всех государственных программ по воспитанию . Готовая программа к действию для улучшения жизни населения. Огромное удовольствие что у нас имеется такие журналисты и такой коллектив.
Депутатский запрос фракции "Ак жол": чем комитет гражданской авиации занимался пять лет
- Если случится ещё трагедия , то кого будут винить опять? Всех собак спустили на авиакомпанию Bek Air, хотя надо было просто решать проблему с незаконными постройками намного раньше этой катастрофы. Нельзя это так оставлять. Всех пересажать за коррупцию , кто являлся корнем проблемы!
Все дороги ведут в Каражал: горькая начинка "сладкого пирожочка"
- Огромное спасибо автору за проделанную работу! Только в нашей группе более 100 человек постравших от этой компании в лице гендиректора Максата Токмагамбетова, бессовестного, наглого мошенника, который почему-то до сих пор остаётся безнаказанным, хотя прокуратура и следственные органы завалены сотнями, сотнями заявлений пострадавших. Но мы не остановимся и будем добиваться, чтобы этот "человек", наконец-то, понёс наказание!
Как аким Досаев уничтожает Алматы и рейтинги президента Токаева
- Каменское плато- в р-не обсерватории идет застройка, хотя весной сошел оползень на ул Алмалыкской. Акимат частично помог организовав сброс воды с вышележащего участка на нижнюю часть улицы и домовладельцу в расчистке. Но других мер по предотвращению развития оползневой зоны не принято. Вырублен сад, на месте его строится элитный комплекс Вилла Белгравиа. Летом, здесь нехватка воды, отключения электроэнергии, что будет при вводе в эксплуатацию этого, т.к.доп коммуникаций застройщик не делает.